Ταχυδρομεία μιας άλλης εποχής .

Στην πεδιάδα η ταχυδρομική εξυπηρέτηση ήταν εύκολη, αλλά στις ορεινές περιοχές Πίνδου και των Χασίων αντιμετώπιζε πολλές δυσκολίες. Ακόμα, όμως, και στην πεδιάδα δεν ήταν πάντοτε καλή η κατάσταση, στις περιοχές κυρίως με τα πολλά έλη. Πρόκειται για στοιχεία μελέτης του τρικαλινού ερευνητή κ. Νεκτάριου Κατσόγιαννου, η οποία μόλις κυκλοφόρησε σε βιβλίο με την ευγενική χορηγία του Ιδρύματος «Λεωνίδα Κ. Μακρή –ιατρού» . Σπουδαίος ρόλος . Μέσα από τη μελέτη έρχονται τα ταχυδρομεία να μας θυμίσουν το σπουδαίο ρόλο που έπαιξαν στην επικοινωνία των ανθρώπων. Όλα αυτά τα χρόνια υπήρχε η σιγουριά ότι το γράμμα ή το δέμα θα έφτανε στον προορισμό του. Στη μελέτη αυτή αναφέρεται επίσης πώς λειτουργούσε επί οθωμανικής περιόδου η ταχυδρομική υπηρεσία στην περιοχή των Τρικάλων . Πλην των πολλών φωτογραφιών που συνοδεύουν την εργασία, υπάρχουν δελτάρια και επιστολές που στάλθηκαν από την πόλη των Τρικάλων με το τότε τουρκικό ταχυδρομείο. Επίσης όλη η σειρά (αντίγραφα) από γραμματόσημα της Εθνικής Αντίστασης κατά την Κατοχή. Στις σελίδες του περιλαμβάνονται και πολλές συνεντεύξεις ταχυδρόμων μεγάλης ηλικίας, που πέρασαν όλα τα χρόνια της υπηρεσίας τους στην ύπαιθρο . Ορεινά και πεδινά .  Μεγάλες δυσκολίες στη διανομή της αλληλογραφίας, ειδικά τους χειμερινούς μήνες, παρουσιάζονταν, σύμφωνα με τον ερευνητή, κατά πρώτον στον ορεινό όγκο της Πίνδου και κατά δεύτερον στα Χάσια. Πάμπολλες οι μαρτυρίες και οι αναφορές που αγγίζουν πράξεις ηρωισμού, ένα μεροκάματο του τρόμου, όπως ο ίδιος το χαρακτηρίζει . Τα ταχυδρομεία της Καστανιάς και της Μεσοχώρας ήταν τα μεγαλύτερα και τα πιο οργανωμένα του ορεινού όγκου της Πίνδου. Στην αρχή και για αρκετά μεταπολεμικά χρόνια, όπως και τ' άλλα ταχυδρομεία ήταν ως Ταχυδρομείο, Τηλεγραφείο,Τηλεφωνία. Στην Καστανιά αρχικά στεγάστηκε στην οικοδομή του Σαμαρίκου, όπου σήμερα ο μόνιμος κήπος πίσω από το δασονομείο. Στο ίδιο γραφείο στεγαζόταν και το τηλεφωνείο που είχε και πίνακα για τις γραμμές Αμάραντου και των άλλων χωριών του Ασπροποτάμου . Την εποχή εκείνη για την μεταφορά των σάκων του ταχυδρομείου, αναφέρει ο ερευνητής, προκηρύσσονταν μειοδοτικός διαγωνισμός με την υποχρέωση ο μειοδότης να μεταφέρει τρεις φορές την εβδομάδα και για ένα χρόνο τα δέματα από την Καλαμπάκα στην Καστανιά και αντίστροφα. Ο σάκος, όπως και σήμερα, ήταν από καραβόπανο και τον σφράγιζαν με βουλοκέρι, σήμερα με ειδική μολυβδοσφραγίδα . Στα δρομολόγια ο μεταφορέας είχε το δικαίωμα να μεταφέρει δέματα και ιδιωτών, ακόμα και κάποιον επιβάτη. Στα μετέπειτα είκοσι χρόνια (1920-1940)αξέχαστος θα μείνει για την υπαλληλική του συνέπεια ο Νικόλαος Νταβαντζίκος.Χρόνια σκληρά, με πολέμους και ξενιτιά, συνδετικός κρίκος και πολύ αγαπητός απ'όλους, τώρα ακόμα περισσότερο, ο ταχυδρόμος. Μία περιοχή με δεκάδες βλαχοχώρια,πολλούς ξενιτεμένους, ειδικά στη Ρουμανία, συμπληρώνει στην εργασία του ο κ.Κατσόγιαννος . Ασπροπόταμος . Την διανομή της αλληλογραφίας στα γύρω χωριά του Ασπροποτάμου, Κατάφυτο,Καλλιρρόη, Ανθούσα, Χαλίκι, Μηλιά την έκαναν τα χρόνια εκείνα ο Αλέκος Γουγουλάκης και ο Νικόλαος Κωτούλας. Ο τελευταίος ξεχώριζε για την υπευθυνότητα του. Για τις μετακινήσεις του χρησιμοποιούσε μουλάρι, μεταφέροντας πολλές φορές και διάφορα εμπορεύματα για τα καταστήματα των χωριών . Το 1931 το ταχυδρομείο στεγάστηκε σε μία αίθουσα του σχολείου και δίπλα σ'αυτό το τηλεγραφείο και το κοινοτικό γραφείο. Με τη νέα εγκατάσταση τοποθετήθηκε συγχρόνως και ο νέος διευθυντής, Αθαν. Παταβέλης. Στην Κατοχή,δυστυχώς, οι Γερμανοί το 1943, το έκαψαν και μαζί μ' αυτό και το πολύτιμο αρχείο που υπήρχε . Μεταπολεμικά και από τις αρχές του 1950 το ταχυδρομείο έγινε χωριστή υπηρεσία με διευθυντή τον Ευθύμιο Νάσιου και διανομέα τον Δημήτριο Δημητρίου . Ο αείμνηστος Λεωνίδας Μακρής, γιατρός το επάγγελμα και δωρητής, στο βιβλίο του Ήθη-Έθιμα και παραδόσεις της Αθαμανίας 1900-1925 γράφει : Ταχυδρομική επικοινωνία . «Η αλληλογραφία των κατοίκων της περιοχής ταύτης μετά του άλλου κόσμου διεξήγετο μέσω της πρωτευούσης του τέως Δήμου Κωθωνίων, Βιτσίτσης (ήδη Μεσοχώρας) . Απʼ εκεί μετέφερε την αλληλογραφία μέχρι Γαρδικίου ο αιώνιος ταχυδρόμος ή...βραδυδρόμος Γεωργαλής γνωστός διά το... λιτοδίαιτόν του, οπόθεν την παρελάμβανεν και την διένειμεν εις τα υπόλοιπα χωριά της περιφερείας ο και ήδη αειθαλής συνταξιούχος πλέον ταχυδρομικός διανομεύς κ. Επαμ. Κορδ. όστις συν τη κυρία αυτού απασχολήσει του διανομέως των επιστολών εξετέλει συνήθως και καθήκοντα επιστολογράφου και... παρηγορητού ενίοτε εις τα έτερα ήμισυ των από ετών εις την ξένην εγκατεστημένων Αθαμανίων ανδρών. Πολύ παλαιότερα η αλληλογραφία αυτή διεξήγετο η δια καραβανιών, τα οποία αφετηρίαν είχαν τους Καλαρίτες και το Συράκου και μέσω Τζούρτζιας και Κρανιάς-Καλαμπάκας-Λαρίσης κατηυθύνοντο εις μακρυνάς περιοχάς και εις γειτονικά συνήθως Κράτη ή δι' ιδιωτικών ταχυδρόμων οι οποίοι μέσω Πόρτας (σημερινής Πύλης) έφθανον διά λόγους ασφαλείας μόνον μέχρι Λάντζου τέως Δήμου Αι-θήκων (σημερινό Βροντερό) . Επειδή δε οι κάτοικοι του χωρίου Λάντζου, ως φύσει υπερβολικοί, διέστρεφον και εμεγαλοποίουν πάσαν προφορικήν είδησιν μεταφερομένην μέχρι του χωριού των παρά των εν λόγω ταχυδρόμων, παρέμεινεν έκτοτε εν χρήσει, προκειμένου περί ειδήσεων φανταστικών,η φράσις... «χαμπέρια Λαντζονίτικα» . Η Ελευθέρα γνώμη, στο φύλλο της 1-10-1957 μας αναφέρει ότι άρχισε να λειτουργεί κανονικά το ταχυδρομείο της Καστανιάς με δέματα, επιταγές και ταμιευτήρια . Η ίδια πάλι εφημερίδα σε σχόλιο της στις 8-4-1958 μας πληροφορεί ότι αφίχθη ο διευθυντής του ταχυδρομείου της Μεσοχώρας και οι κάτοικοι το πανηγυρίζουν . Κάτι ανάλογο με τον βραδυδρόμο (ταχυδρόμο), που μας αναφέρει ο Λεωνίδας Μακρής αλλά με άλλη έκφραση, βρίσκουμε σε κάποια σχόλια σε τοπική εφημερίδα . ΔΙΑ ΤΟΝ κ. ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΟΥ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΟΥ . "Πολλοί χωρικοί των χωρίων του Δήμου Παραληθαίων και δη της Νέας Σμόλιας, Παλαιάς Σμόλιας και Λιοπράσσου μας παραπονούνται ότι ο ταχυδρομικός διανομεύς είναι ζήτημα αν μεταβαίνη άπαξ του έτους εις ταύτα διά την εκτέλεσιν της υπηρεσίας του ό,τι έχει ο διανομεύς διά τα χωριά αυτά τα αφίνει εις κάποιο χάνι της πόλεως, χωρίς να λαμβάνη καμμίαν μέριμναν διά την κανονικήν αποστολήν των . Παρακαλούμεν τον κ. Διευθυντήν του ενταύθα Ταχυδρομικού γραφείου να εξέταση τα δίκαια παράπονα των άνω χωρικών προς άρσιν των παρατηρουμένων περί την ταχυδρομικήν υπηρεσίαν ανωμαλιών »  (Αναγέννησις,φ. 22.7.1922)" . Θα περάσουν 50 χρόνια και τα σχόλια διαδέχονται το ένα το άλλο για την πλημμελή λειτουργία των ΕΛΤΑ . Λεζάντα και για τις δυο φωτογραφίες: Δύο αναμνηστικές φωτογραφίες από συνεστίαση πρώην ταχυδρομικών υπαλλήλων (Αρχείο της Μάρθας Βλιώρα) . Γράφει ο Αποστόλης Ζώης . ΕΡΕΥΝΑ .