Πέμπτη 21 Ιουνίου 2012

ΧΑΜΟΣ ΣΤΟ ΙΣΙΩΜΑ... Επενδύουμε στα Τζουμέρκα !


Στην καρδιά της οικονομικής κρίσης και υπό τις προβλέψεις για ένα δυσοίωνο μέλλον, αποφασίσαμε να διοργανώσουμε ένα φεστιβάλ στην πιο φτωχή επαρχία της Ευρώπης. Και μάλιστα στα Τζουμέρκα όπου μόλις και ανθίζουν. 
Στόχος μας είναι η διοργάνωση ενός τριήμερου φεστιβάλ στο ορειβατικό καταφύγιο Πραμάντων, όπου κατασκηνωτές και ημερήσιοι επισκέπτες θα έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν πλήθος συναυλιών, να ασχοληθούν με οργανωμένες εναλλακτικές δραστηριότητες, να φάνε, να πιούνε, να επικοινωνήσουν, να χαλαρώσουν με την προβολή ταινίας στο δάσος και να κοιμηθούν με ταβάνι τους τ' αστέρια.

Καλοκαίρι 2012!!!
Ποιες θα είναι οι αναμνήσεις μας από αυτό το καλοκαίρι; Πώς μπορούμε να αντισταθούμε σε αυτόν τον βομβαρδισμό απαισιοδοξίας;
Δεν είναι δύσκολο. Ζούμε σε μια από τις πιο όμορφες χώρες του πλανήτη, ας το εκμεταλλευτούμε. Γνωστές και αμέτρητες οι παραλίες και οι προορισμοί. Δεν είναι μόνο η θάλασσα όμως. Ας κοιτάξουμε και λίγο πιο ψηλά...
Σας καλούμε στα Τζουμέρκα, ένα τόπο που δεν έχει αλλοτριωθεί από το καταστροφικό ραβδί του τουρισμού. Η φύση εδώ είναι αγνή και άγρια, για λάτρεις του εναλλακτικού οι οποίοι είναι ικανοί να θαυμάσουν.
Στη θέση Ίσιωμα, όπου βρίσκεται το Ορειβατικό Καταφύγιο Πραμάντων, σ’ ένα 3ήμερο φεστιβάλ που υπόσχεται να γεμίσει τις αισθήσεις με χρώματα, ήχους, μυρωδιές, εικόνες και στιγμές μοναδικές. 
Στιγμές που θα αναδείξουν στους εαυτούς μας ότι ζούμε.
Ελάτε να γνωριστούμε, να διασκεδάσουμε, να επικοινωνήσουμε, να γελάσουμε, να μερακλώσουμε και να κοιμηθούμε με ταβάνι μας τ’ αστέρια.
Με σεβασμό στη φύση, στους εαυτούς μας και σε αυτό που κάνουμε!
Καλά να περνάμε!
Το Πρόγραμμα .
Παρασκευή 3 Αυγούστου
14:00 - 18:00 Dj Ze (Rock - Reggae - Funk)
19:30 - 21:30 V.I.C. - Villagers of Ioannina City (Folk / Psychedelic Rock)
22:00 Ταξίδι στην Παράδοση
Ένα σύμπλεγμα από σπουδαίους μουσικούς σε ένα μοναδικό αφιέρωμα στην Παραδοσιακή μουσική (Ήπειρος – Σμύρνη – Κων/πολη)
Σταματία Δόση (τραγούδι)
Δημήτρης Μυστακίδης (κιθάρα, τραγούδι)
Άρης Ντίνας (λαούτο, τραγούδι)
Κυριάκος Γκουβέντας (βιολί)
Σταύρος Κουσκουρίδας (κλαρίνο)
Αμίν Αλαγκαμπού (κρουστά)
Σάββατο 4 Αυγούστου
09:00 - 12:00 Πεζοπορία (Καταφύγιο - Καταρράκτες Μελισσουργών - Καταφύγιο)
12:00 - 18:00 Dj BalJoys (Reggae - Cumbia - Dub)
19:30 - 21:30 Longroads (Jazz - Blues - Funk)
22:00 Αγάθωνας
Ο σπουδαίος ερμηνευτής Αγάθωνας Ιακωβίδης με την παρέα του σε ένα μοναδικό ρεμπέτικο γλέντι. 
Μαζί του οι:
Σταματία Δόση (τραγούδι)
Χρήστος Σιάνας (μπουζούκι, τραγούδι)
Σωτήρης Κατσούρας (βιολί)
Δάμωνας Ρουτσάκος (κιθάρα)
Αμίν Αλαγκαμπού (κρουστά)
Κυριακή 5 Αυγούστου
09:00 - 12:00 Πεζοπορία (Καταφύγιο - Στρογγούλα - Καταφύγιο)
12:00 Πρωτάθλημα Τάβλι
16:00 Αυτοσχέδιο μουσικό πανηγύρι
21:00 Ορεινό Σινεμά
Επίσης, Extreme Sports από την έμπειρη ομάδα της Alpine Zone

Τετάρτη 20 Ιουνίου 2012

Πριν 40 και 50 χρόνια ο αργαλειός ήταν το απαραίτητο εργαλείο σε κάθε νοικοκυριό .

Πριν 40 και 50 χρόνια ο αργαλειός ήταν το απαραίτητο εργαλείο σε κάθε νοικοκυριό
Η υφαντική είναι μια πανάρχαια και πανανθρώπινη τέχνη, και η καλή επίδοση σ' αυτήν ήταν αρετή. Γνέσιμο των γυναικών. Αδράχτι και ρόκα κρατούσε η νιόνυφη όταν πρωτόμπαινε στο σπίτι της, κι ο αργαλειός ήταν το απαραίτητο εργαλείο σε κάθε νοικοκυριό της παραδοσιακής κοινωνίας.
Η άξια κόρη :...με τα ποδάρια ύφαινε και με τα χέρια γνέθει,με το μικρό της δάκτυλο περνάει τη σαΐτα...
Για να φτάσει το μαλλί, το βαμβάκι, το λινάρι, το μετάξι στον αργαλειό, πρέπει να προηγηθεί μια μακριά διαδικασία. Με το μαλλί υφαίνουν τις "κουρελούδες", τα ''τσόλια'', τις κουβέρτες, αλλά και κάπες, σκουτιά, Στον αργαλειότορβάδες. Τα πρόβατα κουρεύονταν την άνοιξη, το μαλλί ζεματιζόταν, πλένονταν στη βρύση ή το ποτάμι, στεγνώνονταν, λαναριζόταν.
Ύστερα γίνονταν η διαλογή, αφού το πιο καλό βγαίνει από τη ράχη του ζώου. Ακολουθούσε το γνέσιμο στη ρόκα και ο αργαλειός, που φτιάχνονταν από τέσσερα ξύλα που συνδέονται χαμηλά με τέσσερα χοντρά σανίδια και με άλλα τέσσερα στην κορυφή τους.
Το νήμα, το στημόνι, στερεώνονταν σε παράλληλες σειρές. Ένα άλλο νήμα, το υφάδι, ξετυλιγόταν από τη σαΐτα, καθώς η υφάντρα την κινούσε ανάμεσα στα στημόνια. Βασικό ρόλο στη σχεδιαστική και τη χρωματική ποικιλία των υφαντών έπαιζε το υφάδι...
Λανάρισμα .
Όπως και στ' άλλα είδη της χειροτεχνίας, οι πρώτες ύλες που βρίσκονται επί τόπου πιο εύκολα, οι κλιματολογικές συνθήκες, ο χαρακτήρας των κατοίκων, έδιναν ένα ξεχωριστό "ύφος" στα προϊόντα της κάθε περιοχής.
Παλιότερα, δεν υπήρχε νοικοκυριό στα Τρίκαλα που να μην είχε όλα τα εργαλεία της ύφανσης, και που να μην καυχιέται για τα αριστουργήματα της υφάντρας του σπιτιού του... Πολλά απ' αυτά τα έργα τέχνης κοσμούν ακόμα σήμερα τα σύγχρονα σπίτια της περιοχής.
Όλα τ' αστέρια μάζωξα / και τη χρυσή σελήνη
στον αργαλειό μου τ' άπλωσα / και στο 'φαντό μου πάνω.
Ο γυρισμός του καρουλιού / κι ο χτύπος του χτενιού μου
πουλιά θα φέρουν του δάσους / και γλάρους του πελάγου...

Όπως η υφαντική, έτσι και το κέντημα για το στολισμό του σπιτιού ή της φορεσιάς εξέφραζε το χαρακτήρα και τη νοοτροπία των κατοίκων, καθώς διαμορφώνονται από τις γεωγραφικές, τις κοινωνικές και τις οικονομικές συνθήκες της κάθε περιοχής.

                                       Δείτε φωτογραφίες:

                                                           (click για μεγέθυνση)

Τετάρτη 13 Ιουνίου 2012

Η κλίτσα και η χρησιμότητά της τα παλιά χρόνια .

Η φημισμένη κλίτσα ή γκλίτσα η αγκλύτσα του τσοπάνου. Είναι ένα πολύ ανθεκτικό ραβδί φτιαγμένο συνήθως από σκληρό ξύλο (κρανιά , άγρια ελιά ) και στο επάνω μέρος είναι η αγκλύτσα , δηλαδή το άγκυστρο για να πιάνουν τα πρόβατα από το πόδι τους . Συνήθως είναι απλή , αλλά οι τσελιγάδες τις είχανε σκαλισμένες με δίαφορες παραστάστεις (φίδια , γοργόνες ακόμα και αγίους) , βέβαια αυτές δεν τις χρησιμοποιούσαν στα πρόβατά τους , αλλά ήσαν οι γιορτινές τους , τις οποίες είχαν μαζί τους όταν πήγαινας σε γιορτές , πανηγύρια , εκκλησιά και στη αγορά του χωριού και τα καφενεία .
Θέλω να διευκρινίσω εδώ , ότι η κλίτσα ήταν το ραβδί των τσοπάνηδων που φυλάγανε πρόβατα .


 

Ενώ το ραβδί των τσοπάνιδων που φυλάγανε γίδια , ήταν και είναι η μαγκούρα !
Γιατί αυτή η διαφορά ; Διότι τα πρόβατα ο τσοπάνος μπορεί να τα πιάσει μόνον από το πόδι και πουθενά αλλού , ενώ τα γίδια μπορεί να τα πιάσει μόνον από τον λαιμό με την μαγκούρα του !
Χρησίμευε ακόμη να υποβαστάζει το σώμα στα κακοτράχαλα μονοπάτια μας, να διευκολύνει το περπάτημα στα χαλάσματα, στους γκρεμούς, στα απρόσιτα σημεία (απάτητα) των απότομων πανύψηλων βουνών μας,
Αλλά στήριζε κιόλας τους χωρικούς σε πολλές γεωργοκτηνοτροφικές δουλειές, με ανάλογη διαμόρφωσή της.
Ήταν σημάδι ισχύος, εξουσίας, πέρα από την πρακτική της χρησιμότητα. Τέτοιας μορφής είναι η ποιμαντορική ράβδος των επισκόπων και το σκήπτρο του βασιλιά, δηλωτικά κύρους και πυγμής σε ορισμένο κύκλο.
Αποτελούνταν από το μακρό λαμπαδωτό ραβδί (τζιουμανίκι) που ήταν χοντρή, ίσια και γερή ξύλινη βέργα και την κυρίως κλίτσα, που έμπαινε στην τροχισμένη ή πελεκημένη λιανή κορφή του, όπου κάρφωναν, για μεγαλύτερη σιγουριά κι ασφάλεια με ένα καρφάκι.
Για καλύτερο τζιουμανίκι χρησιμοποιούνταν ξύλο από αγριελιά ή κρανιά, ή καμιά φορά και από πουρνάρι που ήταν ίσια σαν σπαθιά, ενώ τα προτιμούσαν με ρόζο στη βάση, ή αν δεν είχαν ρόζο του έβαζαν δαχτυλίδι από κέρατο για να το προφυλάξουν να μην φαγωθεί. Για το λόγο αυτό άφηναν το τζιουμανίκι κάποιες μέρες ορθό «για να πιει το ζουμί του», να στραγγίσει.
Μετά το «καψάλιζαν» (σ. «Γ»: καίω επιφανειακά) στη φωτιά και στη συνέχεια το επεξεργάζονταν, διώχνοντας τη φλούδα με το σουγιά, ξυραφάκι και γιαλόχαρτο.
Πολλοί που είχαν επιδεξιότητα έφτιαχναν κεντίδια (σ. «Γ»: στολίδια, σχέδια) με υπομονή, σκαλίζοντας με πρόχειρα αιχμηρά αντικείμενα λουλούδια και φεγγάρια ή άλλες εικόνες όπως κεφάλι ενός φιδιού ή αετού.
Οι παραστάσεις συνήθως ήταν ξύλινες και σπάνια μεταλλικές απ’ τα παζάρια.
Οι τελευταίες ήταν πιο πολύ ανθεκτικές, αλλά άχαρες, άβολες.
Το κέρατο που ως δαχτυλίδι τοποθετούνταν στο κάτω μέρος του ξύλου για ανθεκτικότητα, βρίσκονταν ακόμη και σε άλλα δυο σημεία για να δίνουν ομορφιά ή να καλύπτουν κάποιο σχίσμα.
Ακόμα πιο πολύ όμορφες ήταν οι κλίτσες, κατασκευασμένες από μερικούς επιτήδειους πελεκητές, με ύλη τα κέρατα κριαριού ή τράγου, αφού τα έβαζαν πρώτα για να μαλακώσουν κι ύστερα τα επεξεργάζονταν.
Παλιότερα μαζί με την κάπα και τον τρουβά (σ.«Γ»: υφαντός σάκος από χοντρό μάλλινο ύφασμα),
ήταν οι πιο πιστοί «σύντροφοι» του τσοπάνου.
Ιδιαίτερα όταν τα πράματα (σ. «Γ»: τα ζώα) δεν κοιμούνταν σε συστηματικά μαντριά. Αυτό ίσχυε περισσότερο για τα στέρφα (σ. «Γ»: στείρα, που δεν έχουν γάλα) που γρέκιαζαν ((σ. «Γ»: κοιμούνταν) σε ξωμάντρια με κλάρες.
Αυτά ήταν άγρια και απλησίαστα.
Με την κλίτσα μπορούσε κανείς να βοηθηθεί και να τα πιάσει. Μ’ αυτή έπιανε την προβατίνα που πήδηξε (τυχόν ανάρμεγη) από τη στρούγκα, ή όποιο πρόβατο αρρώστησε ξαφνικά.
Τη χρησιμοποιούσε επίσης και για άλλες δουλειές της καθημερινότητας, όπως για να λύνει διαφορές του με το συνορίτη του.
Ήταν ακόμα μέτρο για υπολογισμό του χρόνου (δυο κλίτσες θέλει να δύσει ο ήλιος), για το βάθος του νερού στο θολό και «κατεβασμένο» λαγκάδι, για ανίχνευση μέσα στη θεοσκότεινη νυχτιά.
Τιμωρούσε το ατίθασο κι απείθαρχο ζώο, ζύγιαζε στα καπούλια (σ. «Γ»: οπίσθια μεγάλων ζώων) του νωθρού μουλαριού να επιταχύνει το διασκελισμό του.
Αυτήν είχε αποκούμπι όταν κάθονταν να ξανασάνει και την έβανε αντιστύλι του, σαν ήθελε να σηκωθεί και να πεταχτεί όρθιος.
Στην κλίτσα, αντί κρεμάστρας, κρέμαγε το σακάκι του, όταν κουβέντιαζε με άλλον ή όσο να στρίψει το «λαθραίο» του.
Μ’ αυτή έλιωνε το κεφάλι της οχιάς που παντύχαινε στο διάβα του, αυτή σιγούρευε το σκαρφάλωμά του στα απόκρημνα βουνά και χρησίμευε για την ισορροπία του στους γκρεμούς και τα μονοπάτια.
Με λίγα λόγια η χρησιμοποίηση από τους ορεσίβιους της κλίτσας δεν γινόταν αποκλειστικά για επιδεικτική εμφάνιση ή στολισμό μ’ αυτό το μοναδικό έργο λαϊκής τέχνης .
www.fatsimare.gr

Δευτέρα 11 Ιουνίου 2012

Ασπροποτάμου Χώρα: Στα απόκρυφα της Πίνδου .

 

Αναφέρεται ως διευρυμένη γιατί μετά την εφαρμογή του Νόμου Καποδίστρια, 8 πρώην κοινότητες συνενώθηκαν απαρτίζοντας τη νέα.  
Ο Ασπροπόταμος, είναι ο γνωστός μας Αχελώος, ο οποίος κάπου εδώ ξεκινά την μεγάλη πορεία προς τις αιτωλοακαρνανικές ακτές όπου και χύνεται στη θάλασσα του Ιονίου Πελάγους.
Το όνομα Ασπροπόταμος, ίσως το πήρε από την αφρισμένη εικόνα του ποταμού κατά τους ανοιξιάτικους μήνες όταν λιώνουν τα χιόνια, είτε από το λευκό χρώμα των χαλικιών στις όχθες του.
Η διαδρομή προς τον Ασπροπόταμο, ξεκινά αφού αφήσουμε πίσω μας τα τουριστικά χωριά των ορεινών Τρικάλων, την Ελάτη, το Περτούλι και το Νεραϊδοχώρι. Υπάρχει όμως και μια δεύτερη διαδρομή. Μετά την Καλαμπάκα, στο Χάνι Μουργκάνι στρίβεις αριστερά με κατεύθυνση την Καστανιά. Μόλις την περάσεις, βρίσκεται στο δάσος με τις οξιές και αρχίζει ο Ασπροπόταμος. Εδώ κάπου, αρχίζουν να γεννώνται ερωτήματα για το πώς ήταν δυνατόν να μένουν εδώ άνθρωποι σε εποχές που ούτε δρόμοι υπήρχαν, ούτε άλλες δυνατότητες επικοινωνίας. Η αίσθηση της αποκοπής από τον κόσμο, τον καθημερινό τρόπο ζωής με τα προβλήματα του και από την άλλη η απόλυτη ένωση με τη φύση, συνθέτουν συναισθήματα που δύσκολα περιγράφονται, αλλά αβίαστα βιώνονται με την επίσκεψη στην περιοχή.
Τα οκτώ χωριά, πρώην κοινότητες τα οποία απαρτίζουν την Κοινότητα Ασπροποτάμου είναι το Χαλίκι, η Ανθούσα, το Κατάφυτο, το Στεφάνι, η Κρανιά, η πρωτεύουσα  Καλλιρρόη, η Πολυθέα και η  Αγία Παρασκευή.
Συνολικά όμως η περιοχή της Ασπροποτάμου έχει περισσότερα από 60 χωριά! Τα περισσότερα από αυτά είναι ερημωμένα κατά τη διάρκεια του χρόνου και ειδικά κατά τους χειμερινούς μήνες, όταν οι συνθήκες διαβιώσης γίνονται δύσκολες εξαιτίας των καιρικών συνθηκών. Τα περισσότερα από τα χωριά είχαν βλάχους κατοίκους οι οποίοι εγκαταστάθηκαν εκεί μετά την επικράτηση των Οθωμανών κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας
Το βορειότερο χωριό είναι το Χαλίκι, με μια καταπληκτική εκκλησία και μια ωραία πλατεία. Σε απόσταση σχεδόν μισής ώρας φτάνεις στο Μέτσοβο! Πιο ψηλά από το Χαλίκι, σε υψόμετρο σχεδόν 2.000μ. βρίσκεται η Βερλίγκα, δρακόλιμνη της Πίνδου. Κάπου εδώ ξεκινά δειλά δειλά ο Αχελώος, από ένα οροπέδιο, με μαιανδρικές πηγές!
Λίγα χιλιόμετρα από το Χαλίκι, συναντούμε την Ανθούσα παραδοσιακό βλάχικο οικισμό, από τους σημαντικότερους της περιοχής με παράδοση στην αργυροχρυσοχοϊα. Στην Ανθούσα λόγω της κήρυξης του οικισμού ως παραδοσιακού, ευτυχώς έχουν διασωθεί τα περισσότερα χαρακτηριστικά της αρχιτεκτονικής της κληρονομιάς, η οποία έχει πολλές ομοιότητες με αυτήν της Ηπείρου.
Την ωραιότερη πλατεία του Ασπροποτάμου, την έχει η Πολυθέα. Πλατεία με 7 πλατάνια! Στο ισόγειο του μικρού κοινοτικού ξενοδοχείου, μαγειρεύει η Όλγα- πίτες να γλύφεις τα δάχτυλα. Έξυπνη στάση για φαγητό, είναι και τα Μαντάνια. Καταπληκτικό ξενοδοχείο, πάνω στο δρόμο, κάτω από την Καλλιρόη. Στη διασταύρωση της Κρανιάς, υπάρχει ο Ζαραμπούκας- ψήνει στα κάρβουνα. Σταθερή αξία και το Πέτρινο, στη Μηλιά, όπως και τα μαγαζιά της πλατείας στο Χαλίκι. Αγοράστε τυριά (από το Χαλίκι), γλυκά κουταλιού, τσίπουρο (από τα Μαντάνια) και πέστροφες Ασπροποτάμου, με τις χαρακτηριστικές πορτοκαλί βούλες. Ζητήστε και από τον Αλέκο, άνδρα της Όλγας στην Πολυθέα, να σας βάλει να ακούσετε βλάχικα τραγούδια- παίζει ο ίδιος και τραγουδάει. Ντόκος με το όνομα, μεγάλη οικογένια μουσικών από τον Αμάραντο.
Κατηφορίζοντας προς τα χαμηλότερα χωριά του Ασπροποτάμου και συγκεκριμένα έξω από τα Δολιανά, βρισκόμαστε μπροστά στο σημαντικότερο μνημείο της περιοχής και μοναδικό στο είδος του στον ελληνικό χώρο. Αναφερόμαστε στη Μονή Τιμίου Σταυρού Δολιανών, ένα κυριολεκτικά αρχιτεκτονικό κόσμημα. Ό,τι έχει απομείνει από τη Μονή η οποία χτίστηκε περίπου το 1750 και καταστράφηκε στο Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο είναι το εντυπωσιακό καθολικό με τους 13 τρούλους! Η εκκλησία είναι σκεπασμένη με ντόπια πλάκα, ενώ στους εξωτερικούς τοίχους θα δείτε λαξεμένες διάφορες παραστάσεις.

πηγή: diakoporama.gr/ newpost.gr
Το βήμα του Ασπροποταμίτη .

Παρασκευή 8 Ιουνίου 2012

Λίγη ιστορία της Πίνδου . Ένας πρίγκιπας στην Πίνδο.

Ο «Πρίγκιπας Διαμάντης», oι Βλάχοι και η 5η ρωμαϊκή λεγεώνα της Πίνδου . 

Ένας πρίγκιπας στην Πίνδο. Ο «Πρίγκιπας Διαμάντης», oι Βλάχοι και η 5η ρωμαϊκή λεγεώνα της Πίνδου
Κατά τη διάρκεια του 1ου Παγκόσμιου πολέμου, με πρωτοβουλία αξιωματικών του (συμμαχικού τότε) ιταλικού εκστρατευτικού σώματος, που βρέθηκε το 1917 στην Ελλάδα,  υποκινήθηκε η ίδρυση του «Πριγκιπάτου της Πίνδου» με επικεφαλής τον «Πρίγκιπα» Αλκιβιάδη Διαμάντη, βλαχόφωνο δικηγόρο από τη Θεσσαλία.
Η προσπάθεια αυτή δε βρήκε καμιάν απολύτως  υποστήριξη από τους Βλάχους και ο Διαμάντης εξαφανίστηκε, ακολουθώντας τους Ιταλούς, για να επιστρέψει ξανά μαζί τους το 1941, μαζί με ομάδα κατασκόπων, καταδοτών και συνεργατών των ιταλικών στρατευμάτων.
Το φθινόπωρο του 1941 ο Διαμάντης με την υποστήριξη του στρατηγού Ρουτζέρο, διοικητή της ιταλικής μεραρχίας «Φορλί» που είχε έδρα της τη Λάρισα, ίδρυσε την «Λεγεώνα»,  ένοπλο σώμα, κύριος σκοπός του οποίου, ήταν η ίδρυση Αυτόνομου Κουτσοβλαχικού Κράτους με τον τίτλο «Πριγκηπάτο της Πίνδου», που θα ενσωματονόταν μετά τη νίκη του Άξονα στη «Μεγάλη Ιταλία». 
Το σώμα αυτό των «Λεγεωνάριων» επανδρώθηκε με τα περικαθάρματα των πόλεων και της υπαίθρου, της Θεσσαλίας και της Δυτικής Μακεδονίας. Πάσης φύσεως λωποδύτες, καταδότες της αστυνομίας, κατσικοκλέφτες, ληστοτρόφοι κλπ, δελεάστηκαν από την προοπτική του πλιατσικολογήματος και της ατιμωρησίας, και κατατάχθηκαν στα αποσπάσματα που συγκροτήθηκαν στα Τρίκαλα, την Ελασσόνα, την Σαμαρίνα, τα Γρεβενά, το Μέτσοβο, την Καλαμπάκα, την Λάρισα, τα Φάρσαλα, τα οποία πλαισιώθηκαν με Ιταλούς στρατιώτες και Καραμπινιέρους.
Παρά τις υποσχέσεις για σημαντικές υλικές παροχές και παρά τις απειλές που συχνά συνοδεύτηκαν με κακοποιήσεις, ελάχιστοι Βλάχοι δελεάστηκαν.
Ουσιαστικά από τις 140.000 περίπου Βλάχους (που το 1940 αποτελούσαν το 25% των κατοίκων της Θεσσαλίας) στη Λεγεώνα, στην μέγιστη ακμή της δεν θα καταταχθούν περισσότερα από 1000 άτομα, ένοπλα και άοπλα. Ο Διαμάντης περιόδευε συνεχώς τις περιοχές αυτές προπαγανδίζοντας την αναβίωση της «5ης ρωμαϊκής λεγεώνας» και προσπαθώντας να στρατολογήσει σ΄ αυτήν Βλάχους, χωρίς αποτέλεσμα. Αποτυχία σημείωσαν επίσης οι προσπάθειές του να εντάξει στις ένοπλες ομάδες του, Βλάχους αξιωματικούς του Ελληνικού Στρατού και άλλα εξέχοντα μέλη της θεσσαλικής κοινωνίας, βλαχικής καταγωγής.
Στο σημείο αυτό πρέπει να σημειωθεί πως οι γερμανικές αρχές κατοχής αντιμετώπιζαν με σκεπτικισμό και καχυποψία όλες αυτές τις ιταλικές μηχανορραφίες, γιατί κατά βάθος δεν είχαν μεγάλη εμπιστοσύνη στους συμμάχους τους  Αυτό έγινε αντιληπτό από πολλούς εξέχοντες Βλάχους, όπως ο πολιτικός Αβέρωφ Τοσίτσας, που αποτόλμησαν, παρά την ιταλική λογοκρισία, να δημοσιεύσουν σε αθηναϊκές εφημερίδες άρθρα κατά της κίνησης του Διαμάντη.
Ακόμα και ο πρωθυπουργός της πρώτης κατοχικής κυβέρνησης Τσολάκογλου (βλάχικης επίσης καταγωγής), με συνεχή υπομνήματα προς τις Γερμανικές αρχές, προσπάθησε να αποκρούσει τα αυτονομιστικά σχέδια του Διαμάντη και των Ιταλών, ενώ παράλληλα διόρισε Νομάρχη Τρικάλων τον Θ. Σαράντη, πρώην αξιωματικό της Σχολής Ευελπίδων επίσης βλάχικης καταγωγής (και από τους ελάχιστους που προπολεμικά είχαν εκπαιδευτεί στον «μυστικό πόλεμο») με σκοπό την αντιμετώπιση της κατάστασης.
Η διάλυση του «Πριγκηπάτου» .
Το ΕΑΜ αλλά και η «Φιλική Εταιρεία», αντιστασιακή οργάνωσε με επικεφαλής τον πολιτικό Γ. Αβέρωφ-Τοσίτσα, πολέμησαν με κάθε τρόπο την αυτονομιστική δράση των Λεγεωναρίων, αρχίζοντας με τη διαφώτιση του βλαχόφωνου πληθυσμού και περνώντας σε δυναμική αναμέτρηση μαζί τους.  Στα Τρίκαλα ο Διοικητής της Χωροφυλακής, Μοίραρχος Χρήστος Κούρτης πυρπόλησε αποθήκη υλικού που προοριζόταν για τους αυτονομιστές, ενώ από τα μέσα του 1942 έως τον χειμώνα του 1942-43 ο Άρης Βελουχιώτης θα στείλει στη Θεσσαλία επίλεκτο τμήμα του ΕΛΑΣ, με επικεφαλής τον καπετάνιο Νάκο Μπελή και με αποστολή την εκμηδένιση της Λεγεώνας.
Πραγματικά ο ΕΛΑΣ σε σύντομο χρονικό διάστημα διέλυσε όλες τις αυτονομιστικές ομάδες, χαρακτηριστικό δε είναι το ότι όσες φορές κάποια μονάδα του ΕΛΑΣ επιχειρούσε εναντίων Λεγεωναρίων και εκεί κοντά υπήρχε Σταθμός Χωροφυλακής, οι Χωροφύλακες όχι μόνο δεν επεμβαίνανε, αλλά πρόθυμα παρέδιδαν τα όπλα τους στους αντάρτες.
Στην περιοχή των Δ. Χασίων, στην Κουτσούφλιανη, τμήμα του Υπαρχηγείου Χασίων του ΕΛΑΣ με επικεφαλής τον Νίκο Ζαραλή, εκτέλεσε τον τοπικό αρχηγό των Λεγεωναρίων Βαζούρα με αποτέλεσμα την πλήρη διάλυση της Λεγεώνας στην περιοχή εκείνη. Άλλες ομάδες του ΕΛΑΣ προχώρησαν σε επιδεικτικές εκτελέσεις επίλεκτων και σημαντικών των αυτονομιστών, πανικοβάλοντας τους υπόλοιπους, έτσι ώστε έως το 1943 να μην υφίστανται πουθενά ομάδες Λεγεωναρίων, εκτός από την Ελασσόνα και την Λάρισα.
Ο καπετάν Μπελής, όταν ουσιαστικά ολοκλήρωσε την αποστολή του έστειλε συμβολικά το μαύρο καλπάκι ενός από τους τελευταίους Λεγεωνάριους στον Άρη, ο οποίος το φόρεσε και αυτή ήταν η αρχή των «Μαυροσκούφηδων», των επίλεκτων ελασιτών που συνόδευαν τον αρχικαπετάνιο του ΕΛΑΣ.
Ο «Πρίγκιπας Διαμάντης», ήδη από το 1942, είχε καταφύγει απογοητευμένος για το Βουκουρέστι, ενώ ο «Πρόεδρος» Ν., Ματούσης, αφού μάταια προσπάθησε, με τις πλάτες των Ιταλών, να υπουργοποιηθεί στην Αθήνα, ίδρυσε μικρό φασιστικό κόμμα. Χαρακτηριστική είναι η μοίρα ενός βασικού οργανωτή των Λεγεωναρίων, του Β. Ραποτίκα, ο οποίος στις 8 Φεβρουαρίου 1943 είχε παρελάσει στην Λάρισα με την ομάδα του, σέρνοντας στο χώμα την Ελληνική Σημαία. Όταν κατέφυγε στο σπίτι του λιθοβολήθηκε μέχρι θανάτου από τις γυναίκες του χωριού του.
Το άρθρο εκ των πραγμάτων δεν προχωράει σε μεγάλο βάθος, αφού δεν είναι ειδικά αφιερωμένο στο “Πριγκιπάτο της Πίνδου”. Πάντως, τη λεπτομέρεια ότι οι μαυροσκούφηδες του Άρη πήραν το σκουφί από τους λεγεωνάριους δεν τη γνώριζα!
Πρακτική πληροφορία: το περιοδικό Ανάλεκτα κοινωνικής ιστορίας της ΕΔΙΑ μπορείτε να το προμηθεύεστε από κεντρικά βιβλιοπωλεία και από την ίδια την ΕΔΙΑ (Στουρνάρη 53, 210 5225526)
http://sarantakos.wordpress.com/2010/12/30/pindos/
Η ΕΔΙΑ, που ιδρύθηκε το 1992, είναι η Εταιρεία Διάσωσης Ιστορικών Αρχείων, ένας σύλλογος που συγκεντρώνει αρχειακό υλικό από την περίοδο 1940-1974. Πρόσφατα κυκλοφόρησε το πρώτο τεύχος της περιοδικής της έκδοσης, Ανάλεκτα κοινωνικής ιστορίας -το εξώφυλλο το βλέπετε εδώ αριστερά.
Ο πατέρας μου, ο Δημήτρης Σαραντάκος είναι γενικός γραμματέας της Εταιρείας και διευθυντής του περιοδικού, οπότε δεν θα είμαι μεροληπτικός στις κρίσεις μου: συνιστώ ένθερμα το περιοδικό. Δυστυχώς, αν και η ΕΔΙΑ είναι φίλη της νέας τεχνολογίας, τη χρησιμοποιεί κυρίως για αρχειοθετικούς σκοπούς (έχει ψηφιοποιήσει δεκάδες χιλιάδες σελίδες) και έτσι η ιστοσελίδα της προσωρινά είναι εκτός λειτουργίας, οπότε δεν μπορώ να σας δώσω σύνδεσμο.
Ούτε βρήκα στο Διαδίκτυο κάποια αναφορά στα Ανάλεκτα κοινωνικής ιστορίας, οπότε σκέφτηκα να παρουσιάσω εδώ ένα κομμάτι της ύλης του. Θα διαλέξω ένα μέρος από το εκτενές άρθρο του πατέρα μου, Δημήτρη Σαραντάκου, με τίτλο “Τα σχέδια διαμελισμού της Ελλάδας από τους κατακτητές και η ματαίωσή τους από την Εθνική Αντίσταση” και συγκεκριμένα την ενότητα που αναφέρεται στο “Πριγκιπάτο της Πίνδου”, την προσπάθεια των Ιταλών να υποκινήσουν αυτονομιστικό κίνημα των βλάχων στη Θεσσαλία και Ήπειρο.
Πριγκιπάτο της Πίνδου .
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια .

Το Πριγκιπάτο της Πίνδου ήταν ένα κράτος-μαριονέτα που δημιουργήθηκε από την φασιστική Ιταλία και την Βουλγαρία κατά τη διάρκεια της κατοχής της Ελλάδας, την περίοδο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.
Στη δημιουργία του "κράτους" αυτού έπαιξε ρόλο ο Αλκιβιάδης Διαμαντής, Βλάχος που καταγόταν από τη Σαμαρίνα και ζούσε στη Ρουμανία. Ο Αλκιβιάδης Διαμαντής ίδρυσε επίσης το 1942 στη Λάρισα μια οργάνωση με τον τίτλο Ρωμαϊκή Λεγεώνα. Η οργάνωση αυτή προσπάθησε να προσεταιριστεί Βλάχους της Λάρισας, ενώ παράλληλα δραστηριοποιούνταν εναντίον του αντιστασιακού κινήματος της εποχής.
Ο Διαμαντής ορίστηκε ηγέτης που πριγκηπάτου με τον τίτλους Πρίγκιπας Αλκιβιάδης ο Α και Δούκας της Μακεδονίας. Κάλεσε τους "Βλάχους αδερφούς" σε συστράτευση και συνοδευόμενος από Ιταλούς στρατιώτες γύριζε στα χωριά και κήρυττε, σε καιρούς πείνας, ότι η Ρουμανία επρόκειτο να στείλει πολλές οκάδες σιτάρι για να μοιραστούν μόνο στους Βλάχους. Οι προσπάθειές του Διαμαντή για τον προσεταιρισμό των Βλάχων δεν βρήκαν ανταπόκριση.
Το 1943 ο Διαμαντής "εκθρονίστηκε" από τους Ιταλούς και κατέφυγε στη Ρουμανία. Το 1946 καταδικάστηκε από το δικαστήριο δωσιλόγων στη Λάρισα, ερήμην σε θάνατο
Η ηγεσία του Πριγκηπάτου δόθηκε στην Ουγγρική οικογένεια των Mιλβάνυι Τζεσνέγι, ως αναγνώριση από την Ιταλία της βοήθειας σε τρόφιμα που είχε παράσχει η οικογένεια αυτή στον Ιταλικό στρατό. Οι διάδοχοι της οικογένειας όμως, Gyula και Mihály, δεν ενδιαφέρθηκαν ποτέ για τον "θρόνο" και δεν πάτησαν ποτέ το πόδι τους στη "χώρα" τους. Ωστόσο, κάποιοι στον Ελλαδικό χώρο διατεινόταν ότι ήταν εκπρόσωποί τους. Μετά τη λήξη της κατοχής, το Πριγκιπάτο, που ποτέ δεν είχε καμία απολύτως εξουσία, έπαψε και τυπικά να υπάρχει.


Πηγή: Το ιστολόγιο του Νίκου Σαραντάκου .

Δευτέρα 4 Ιουνίου 2012

Η άγρια φύση . . . . . αντιστέκεται ακόμα .

Επιχείρηση απεγκλωβισμού μικρής αρκούδας στην Οξύνεια Καλαμπάκας .
 
 
μικρή αρκούδα Οξύνεα

Αίσιο τέλος είχε η επιχείρηση για τον απεγκλωβισμό μικρής αρκούδας στο χωριό Οξύνεια.
Μετά από ενέργειες της Ομάδα Άμεσης Επέμβασης της περιβαλλοντικής οργάνωσης Καλλιστώ, το μεσημέρι της Κυριακής απεγκλωβίστηκε νεαρή αρκούδα που πιάστηκε σε θηλιά σε ρέμα του οικισμού Οξύνειας.
Το ζώο το τελευταίο διάστημα περιφερόταν γύρω από τον οικισμό προκαλώντας ζημιές σε κοτόπουλα, κορομηλιές και συκιές.
Σήμερα τα ξημερώματα πιάστηκε σε θηλιά κοντά σε ρέμα του οικισμού. Το ζώο εγκλωβίστηκε και δεν μπορούσε να φύγει.
Ειδοποιήθηκε το δασαρχείο Καλαμπάκας και η περιβαλλοντική οργάνωση Καλλιστώ όπου μετά από συντονισμένες προσπάθειες με την βοήθεια κτηνιάτρων αναισθητοποιήθηκε το ζώο, απεγκλωβίστηκε από την συρμάτινη θηλιά.
Στην συνέχεια αφού θα του παρασχεθούν οι πρώτες βοήθειες, θα του τοποθετηθεί ραδιοκολάρο και θα αφεθεί στο φυσικό του περιβάλλον .
trikalanews .