Η υφαντική είναι μια πανάρχαια και πανανθρώπινη τέχνη, και η καλή επίδοση σ' αυτήν ήταν αρετή. Γνέσιμο των γυναικών. Αδράχτι και ρόκα κρατούσε η νιόνυφη όταν πρωτόμπαινε στο σπίτι της, κι ο αργαλειός ήταν το απαραίτητο εργαλείο σε κάθε νοικοκυριό της παραδοσιακής κοινωνίας.
Η άξια κόρη :...με τα ποδάρια ύφαινε και με τα χέρια γνέθει,με το μικρό της δάκτυλο περνάει τη σαΐτα...
Για να φτάσει το μαλλί, το βαμβάκι, το λινάρι, το μετάξι στον αργαλειό, πρέπει να προηγηθεί μια μακριά διαδικασία. Με το μαλλί υφαίνουν τις "κουρελούδες", τα ''τσόλια'', τις κουβέρτες, αλλά και κάπες, σκουτιά, Στον αργαλειότορβάδες. Τα πρόβατα κουρεύονταν την άνοιξη, το μαλλί ζεματιζόταν, πλένονταν στη βρύση ή το ποτάμι, στεγνώνονταν, λαναριζόταν.
Ύστερα γίνονταν η διαλογή, αφού το πιο καλό βγαίνει από τη ράχη του ζώου. Ακολουθούσε το γνέσιμο στη ρόκα και ο αργαλειός, που φτιάχνονταν από τέσσερα ξύλα που συνδέονται χαμηλά με τέσσερα χοντρά σανίδια και με άλλα τέσσερα στην κορυφή τους.
Το νήμα, το στημόνι, στερεώνονταν σε παράλληλες σειρές. Ένα άλλο νήμα, το υφάδι, ξετυλιγόταν από τη σαΐτα, καθώς η υφάντρα την κινούσε ανάμεσα στα στημόνια. Βασικό ρόλο στη σχεδιαστική και τη χρωματική ποικιλία των υφαντών έπαιζε το υφάδι...
Λανάρισμα .
Όπως και στ' άλλα είδη της χειροτεχνίας, οι πρώτες ύλες που βρίσκονται επί τόπου πιο εύκολα, οι κλιματολογικές συνθήκες, ο χαρακτήρας των κατοίκων, έδιναν ένα ξεχωριστό "ύφος" στα προϊόντα της κάθε περιοχής.
Παλιότερα, δεν υπήρχε νοικοκυριό στα Τρίκαλα που να μην είχε όλα τα εργαλεία της ύφανσης, και που να μην καυχιέται για τα αριστουργήματα της υφάντρας του σπιτιού του... Πολλά απ' αυτά τα έργα τέχνης κοσμούν ακόμα σήμερα τα σύγχρονα σπίτια της περιοχής.
Όλα τ' αστέρια μάζωξα / και τη χρυσή σελήνη
στον αργαλειό μου τ' άπλωσα / και στο 'φαντό μου πάνω.
Ο γυρισμός του καρουλιού / κι ο χτύπος του χτενιού μου
πουλιά θα φέρουν του δάσους / και γλάρους του πελάγου...
Όπως η υφαντική, έτσι και το κέντημα για το στολισμό του σπιτιού ή της φορεσιάς εξέφραζε το χαρακτήρα και τη νοοτροπία των κατοίκων, καθώς διαμορφώνονται από τις γεωγραφικές, τις κοινωνικές και τις οικονομικές συνθήκες της κάθε περιοχής.
Η άξια κόρη :...με τα ποδάρια ύφαινε και με τα χέρια γνέθει,με το μικρό της δάκτυλο περνάει τη σαΐτα...
Για να φτάσει το μαλλί, το βαμβάκι, το λινάρι, το μετάξι στον αργαλειό, πρέπει να προηγηθεί μια μακριά διαδικασία. Με το μαλλί υφαίνουν τις "κουρελούδες", τα ''τσόλια'', τις κουβέρτες, αλλά και κάπες, σκουτιά, Στον αργαλειότορβάδες. Τα πρόβατα κουρεύονταν την άνοιξη, το μαλλί ζεματιζόταν, πλένονταν στη βρύση ή το ποτάμι, στεγνώνονταν, λαναριζόταν.
Ύστερα γίνονταν η διαλογή, αφού το πιο καλό βγαίνει από τη ράχη του ζώου. Ακολουθούσε το γνέσιμο στη ρόκα και ο αργαλειός, που φτιάχνονταν από τέσσερα ξύλα που συνδέονται χαμηλά με τέσσερα χοντρά σανίδια και με άλλα τέσσερα στην κορυφή τους.
Το νήμα, το στημόνι, στερεώνονταν σε παράλληλες σειρές. Ένα άλλο νήμα, το υφάδι, ξετυλιγόταν από τη σαΐτα, καθώς η υφάντρα την κινούσε ανάμεσα στα στημόνια. Βασικό ρόλο στη σχεδιαστική και τη χρωματική ποικιλία των υφαντών έπαιζε το υφάδι...
Λανάρισμα .
Όπως και στ' άλλα είδη της χειροτεχνίας, οι πρώτες ύλες που βρίσκονται επί τόπου πιο εύκολα, οι κλιματολογικές συνθήκες, ο χαρακτήρας των κατοίκων, έδιναν ένα ξεχωριστό "ύφος" στα προϊόντα της κάθε περιοχής.
Παλιότερα, δεν υπήρχε νοικοκυριό στα Τρίκαλα που να μην είχε όλα τα εργαλεία της ύφανσης, και που να μην καυχιέται για τα αριστουργήματα της υφάντρας του σπιτιού του... Πολλά απ' αυτά τα έργα τέχνης κοσμούν ακόμα σήμερα τα σύγχρονα σπίτια της περιοχής.
Όλα τ' αστέρια μάζωξα / και τη χρυσή σελήνη
στον αργαλειό μου τ' άπλωσα / και στο 'φαντό μου πάνω.
Ο γυρισμός του καρουλιού / κι ο χτύπος του χτενιού μου
πουλιά θα φέρουν του δάσους / και γλάρους του πελάγου...
Όπως η υφαντική, έτσι και το κέντημα για το στολισμό του σπιτιού ή της φορεσιάς εξέφραζε το χαρακτήρα και τη νοοτροπία των κατοίκων, καθώς διαμορφώνονται από τις γεωγραφικές, τις κοινωνικές και τις οικονομικές συνθήκες της κάθε περιοχής.
Δείτε φωτογραφίες:
(click για μεγέθυνση)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου